شاخصهای محتوایی و بیانی شعر هلالی جغتایی در آینة صور خیال
نویسندگان
چکیده مقاله:
هلالی جغتایی، شاعر غزلسرای اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری بوده که اشعار وی به میزان قابل توجهی حاوی تصاویر بیانی است که با استفاده از عناصر صور خیال خلق شدهاند. هنر هلالی در ساخت تشبیهات و استعارات نو و بدیع است. پژوهش حاضر به منظور بررسی گونههای مختلف صورخیال «تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه، تشخیص» در شعر هلالی صورت گرفته است و قصد دارد تا از منظر علم بیان به بررسی اشعار وی پرداخته و به این سؤالات پاسخ دهد که شاعر چه میزان و چگونه از صورخیال و تصویرآفرینی در دیوان اشعار خود بهره برده است؟ تصویرسازیهای او بیشتر نوآوری بوده و یا در حیطة تقلید از گذشتگان صورت گرفته است و اینکه کدام نوع از صور خیال بسامد بیشتری در شعر وی دارد؟ روش تحقیق در این گفتار کتابخانهای بوده است، نتایج به دست آمده به روش توصیفی وتحلیلی طبقهبندی شدهاند. این کار همراه با آمار است تا دیدگاهی کلی از تصاویر و نحوه کاربرد آنها، هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی ارائه گردد. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد که بیشتر استفادة شاعر از صور خیال برای توصیف حال خود در برابر محبوب، توصیف زیباییهای محبوب و در پارهای موارد، بیان مضامین دینی است. شاعر بیشتر از پدیدههای طبیعی و تشخیصهای انسانمدار بهره برده است. تشبیه خصوصا تشبیه حسی بسامد بالایی در شعر وی دارد. استعارة مصرحه، تشخیص، کنایة موصوف و مجاز مرسل نیز دارای بسامد هستند. بیشتر تصاویر شعری وی در باب توصیف معشوق و یا یکی از خصوصیات ظاهری و اخلاقی اوست که با کمک مظاهر طبیعی خلق شدهاند. نوآوری و هنر هلالی در استفاده از نیروی خیال در تشبیهات و کنایههای وی نمود بارزی دارد.
منابع مشابه
نویافتههای صور خیال در شعر حلّاج
این پژوهش، قدرت بیان و بلاغت حلّاج را از دریچة استعارات و تشبیهات دیوانحلّاج با تمرکز بر مرکّببودن مورد بررسی قرار میدهد و کیفیّت تصاویر خیالانگیزِ مستعمَل در اشعار وی را میآزماید. با توجّه به پیشینة تاریخی سفرهای حلّاج در جهت تبلیغ آراء و عقایدش از یک سو، و اتّهام به سحر در نوشته و کلام از سوی دیگر، تحقیق مطرح میسازد که برخی از اشعار حلّاج، به دلیل استفاده از صور خیال پیچیده و مرکّب، از جایگاه ادبی...
متن کاملبیانهای مختلف هنری در صور خیال در شعر مهاجرت افغانستان
کاربرد گستردۀ تشبیه و استعاره از ویژگیهای ممتاز شعر مهاجرت افغانستان است. در این بررسی استعاره در شکل اصلی آن، یعنی تشبیه، درآمده است. بدینترتیب دو بخش بزرگ مشبه و مشبهبه موضوعبندی شده و بر اساس فراوانی در اولویت قرار گرفته است. مشبهها به چهار دستۀ بزرگ وصف یار و دلسپردگی، طبیعت، وصف شعر، و سایر مفاهیم تقسیم میشود. بر اساس مشبهها دیدگاه شاعران مهاجر افغانستان انفسی و درونگراست؛ جه...
متن کاملپژوهشى در سبک صور خیال شعر دوره بازگشت ادبى
مقالهاى که در پى مىآید بخشى از پژوهش همهجانبهاى است که در شناخت عناصر سبکى (صور خیال، زبان، موسیقى، عناصر اجتماعى و بیانى) شعر سده دوازدهم و سیزدهم به انجام رسیده است. شعر دورهاى که به دوره بازگشت ادبى مشهور گشته، بیشترین ظهور خود را در غزل نشان داده است. غزل این دوره بهتر از دیگر قالبهاى شعرى از محیط اقلیمى و فرهنگى سدههاى دوازدهم و سیزدهم تأثیر پذیرفته و از اصالت بیشترى برخوردار است،...
متن کاملجایگاه نقد تخیل در زیباییشناسی شعر ابنخفاجه و هلالی جغتایی با تکیه بر نظریة گاستون باشلار
نقد تخیل، مابین نقد موضوعی و نقد ساختاری قرار داشته و سعی دارد با تمرکز بر نیروی تخیل، از موضعی روانکاوانه به مطالعة نظاممند تصاویر شعری بپردازد و بر اساس تداوم حضور یک یا چند عنصر از عناصر اربعه در خیالپردازیهای شاعرانه، میزان خلاقیت و اصالت تصویرسازی شاعران را مشخص کند. بدون شک، روش نقد تخیل، از راه پیوند شعر با مباحث روانشناسی و بخش ناخودآگاه ذهن، راه را برای تفسیر چندمعنایی شعر بیشتر با...
متن کاملبن مایههای تعلیمی صور خیال (تشبیه) در شعر انقلاب اسلامی
بیشک، شاعر انقلاب در هر یک از زمینههای شعری به نوشتن و آفریدن گرایشی ذاتی داشته است و دیدش نسبت به انسان، جهان، مذهب، طبیعت و ... دگرگون گشته است. در شعر بیش از هر چیز، شاعر در پی حس کردن مفاهیم انتزاعی برای مخاطب است که در این روند از کارکردهای فراوانی بهره جسته است. مثلاً کارکرد رنگ یا تعبیرات و اصطلاحات جدیدی که با تعاملات فرهنگی نو پدید وارد شعر شدهاند. در این راستا استفاده از صور خیال با...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 33
صفحات 197- 238
تاریخ انتشار 2017-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023